این شهر در استان خوزستان در ۱۴۵ کیلومتری اهواز و ۶۲ کیلومتری شوشتر واقع است. مسجد سلیمان سابق معروف به شهر اولین ها در کشور و خاورمیانه بود؛ اولین چاه نفت و گاز در کشور و خاورمیانه  در این شهر تأسیس شد. جاذبه های سیاحتی و زیارتی و ظرفیتهای توریستی مسجدسلیمان را به واسطه ساختار منحصر به فرد تاریخی, جغرافیایی و صنعتی این شهر می توان در بخش های مختلف آثار تاریخی و باستانی, ابنیه مذهبی, جاذبه های طبیعی آثار صنعتی و قابلیت های قابل تامل در زمینه قوم شناسی و فرلکور بختیاری تقسیم بندی و معرفی نمود.

پارک جنگلی تمبی از بهترین جاهای دیدنی مسجد سلیمان در شش کیلوتری مرکز شهر می باشد که در روزهای گرم تابستان میزبان هزاران علاقه مند به طبیعت گردی می شود.

ساکنان دشت شیمبار

مردمان شیمبار و اطراف آن، ایلات کوه‌نشین بختیاری هستند که قرن‌ها به دامداری و کشاورزی در این منطقه مشغول بوده‌اند. این عشایر صنایع دستی و تولیدات دامی متعددی دارند، از جمله چوقابافی، گلیم‌بافی، قالی‌بافی، لباس‌های محلی، پنیر محلی، کره محلی، روغن محلی، کشک، قارا، عسل و نان تیری.بازی‌های محلی اهالی منطقه شامل چوکلی بازی، الختر، اسب‌سواری، تیراندازی می‌شود که کودکان و بزرگسالان آن‌ها را به مناسبت‌های مختلف بازی می‌کنند. جمعیت در دشت شیمبار متغیر است. از غذاهای سنتی این منطقه می‌توان به کباب بختیاری، اوترشی، اوبسور، موسیر و قارچ سرخ شده، گرده و توچری اشاره کرد.

جاهای دیدنی دشت شیمبار

تنگ بتا

تنگ بتا با ۱۲ نقش برجسته‌ هشت‌و‌نیم متری و یک نقش ۱۴۰ سانتی‌متری، در ارتفاعات کوه دلا در شهرستان اندیکا قرار دارد. طبق بررسی‌هایی که باستان‌شناسان در دوره‌های مختلف در منطقه داشتند، در اندیکای خوزستان نزدیک به ۷۰۰ محوطه و بنای تاریخی و باستانی، شناسایی شده است.

تنگ بتا از متفاوت‌ترین نقش برجسته‌های خوزستان است. با در نظرگیری نوع پوشش و آرایش موی سر در این سنگ‌نگاره‌ها، می‌توان تخمین زد که هم‌زمان با دوره‌ اشکانیان و مربوط‌ به الیمائیدها هستند. الیمائی‌ها حکومت محلی هم‌زمان با اشکانیان بودند که اندیکا بخشی از قلمرو آن‌ها محسوب می‌شد.

تالاب شیمبار

تالاب شیمبار در امتداد رشته‌کوه‌های زاگرس و در منطقه حفاظت‌شده شیمبار قرار دارد. این منطقه در حوزه استحفاظی شهرستان مسجدسلیمان، در فاصله ۸۰ کیلومتری شمال شرق آن واقع شده است و جانوران خاص زاگرس نظیر سنجاب ايرانی، كل و بز، پلنگ، خرس، كبک و تيهو در این محدوده یافت می‌شوند.

تالاب شیمبار به‌دليل قرارگیری در ارتفاعات استان خوزستان، تحت‌تاثیر آب‌و‌هوای کوهستانی است و بارش فراوان باران، به‌ويژه در پاييز و زمستان دارد. گونه‌های بسياری از پرندگان مانند پليکان، چلچله، کشيميان و… در اين تالاب زندگی می‌کنند.

از میان سایر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی دشت شیمبار می‌توان تالاب گندیکال، رودخانه‌ شیمبار، آبشار پل نگین، دشت جنگلی جلگه شیمبار، پل نگین، بقایای آسیاب‌های آبی تتگ سنان، قلعه دختر، کوه قلندرون، قلعه کله قندی، قلعه آهنگری، امامزاده صالح ابراهیم در دامنه کوه دمه، امامزاده بابا زاهد، امامزاده محمد ابن حمام در ضلع شرقی شیمبار و شیرهای سنگی و کهریزهای عهدکهن را می‌توان نام برد.

شیمبار منطقه‌ای کوهستانی است. به همین خاطر تنگه‌ها، دره‌ها، مسیرهای صعب‌العبور و دشت‌هایی گسترده در آن شکل گرفته‌اند. این منطقه از جذاب‌ترین مکان‌هایی است که می‌توانید چند ساعتی را در آن بگذرانید. با طبیعت یکی بشوید و انرژی آن را جذب کنید.

دریاچه سد شیمبار، از دیگر زیبایی‌های طبیعت در این منطقه است. شکل‌گیری این سد به 2000 سال قبل برمی‌گردد. طبق گفته زمین‌شناس‌ها این سد به‌خاطر لغزش پوسته زمین و کوه دلا و مسدودشدن مسیر دره به وجود آمده است. به‌خاطر این اتفاق، راه‌آب‌ها مسیری برای خروج از دره نداشتند. سد زیبای شمبار با جمع‌شدن آب در این فرورفتگی شکل گرفت. وسعت این سد به 10 کیلومترمربع می‌رسد و موقعیت آن در شهرستان اندیکا است. اگر قصد بازدید از آن را دارید، می‌توانید از جاده اندیکا به‌ شهرکرد به این دریاچه دسترسی داشته باشید.

 ابشار نگین دشت شیمبارآبشاری شگفت‌انگیز در دامنه کوه‌های شیمبار جاری است؛ البته به‌خاطر مسیر صعب‌العبور و دره‌های عمیق فقط کوه‌نوردها و صخره‌نوردهای حرفه‌ای تا پای آن می‌روند. بلندای این آبشار به 60 متر می‌رسد و زیبایی کم‌نظیری دارد. برای رسیدن به این آبشار دو مسیر مختلف را به شما پیشنهاد می‌کنیم

اماکن تاریخی دشت شیمبار

تنگ بتان، نقش‌برجسته‌ای تماشایی در کوه دلا است که بلندای آن به ۸.۵ متر می‌رسد. طول نقشی که روی این صخره حک کرده‌اند، 140 سانتی‌متر است. این اثر تاریخی دارای دو بخش است. در قسمتی از آن، تصویری از  12 نفر پیداست. 9 نفر از این افراد هم‌قد هستند و در قسمت دیگر ۳ شخص قدکوتاه‌تر وجود دارند. بین این دو گروه کتیبه و تصویر گرز و آتش‌دان مشخص است. در تصویر، دو شخص تاجی بر سر دارند و به نظر می‌رسد شاه و ملکه باشند.

شیرهای سنگی، از نشانه‌های دلاوری و شجاعت در ایل بختیار است. قدیم‌ها کنار آرامگاه بزرگان قوم، مجسمه‌ای از شیرهای سنگی را می‌گذاشتند تا نمادی از بزرگی و دلاوری آن‌ها باشد.

تالاب گندیکال از جاهای دیدنی  اطراف دشت شیمبار

در فاصله نزدیکی از شیمبار، تالاب دیگری به اسم گندیکال وجود دارد. اگر به طبیعت تالاب‌ها علاقه دارید، برای گردش و تفریح کنار گندیکال برنامه‌ریزی کنید. صدای پرنده‌ها، آرامش تالاب و تصویر غروب خورشید از زیبایی‌های این تلاب است.

منطقه حفاظت شده شیمبار در بهار زیبایی شگفت‌انگیزی دارد. هوای مطبوع بهاری و سرسبزی دامنه‌ها جلوه‌ای تماشایی از طبیعت می‌سازد. در این زمان از سال گل‌های بابونه و شقایق هارمونی چشم‌نوازی در دشت‌ها ایجاد می‌کنند. آبشارها مثل گیسوان بلند دختری، روی دامنه کوه رها و جاری هستند. دشت شیمبار از بهترین مقاصدی است که می‌توانید در فصل بهار از آن دیدن کنید. تابستان‌های این منطقه هم بسیار خنک و خوش‌آب‌وهوا است. به همین خاطر گردشگرهای بسیاری در تابستان، به ییلاق شیمبار می‌روند.

دشت شیمبار کجاست؟

دشت شیمبار یا دشت شیرین بهار از توابع بخش چلو شهرستان اندیکا است که مساحت آن بالغ  بر 50 هزار هکتار است.

آدرس دشت شیمبار : استان خوزستان ، شهرستان اندیکا ، نزدیک به مرز استان چهار محال بختیاری

فاصله دشت شیمبار تا مسجد سلیمان : 100 کیلومتر

فاصله دشت شیمبار تا اهواز : 250 کیلومتر

فاصله دشت شیمبار تا شهر کرد : 273 کیلومتر

مسیر دسترسی اصلی به دشت شیمبار مسیر جدیدی است که مسجد سلیمان را به شهر کرد وصل میکند. این مسیر تا  ابتدای منطقه آسفالت است و به راههای شنی روستایی وصل می شود. مسیر دیگر از بخش اندیکا به سمت بازفت می رود که از وسط منطقه می گذرد. بخشی از این مسیر اسفالت و بخشی دیگر شنی است.

در صورتی که امکانات پیاده روی های طولانی را دارید برای لذت بردن از مناظر طبیعی میتوانید از مسیرهای مال رو حرکت کنید.

منطقه‌ گردشگری تاراز قله‌ای برف‌گیر دارد که جنگل‌های بلوط اطرافش را پوشانده‌اند و در حدِ فاصل دو استان خوزستان و چهارمحال ‌و بختیاری قرار گرفته است. در فصل زمستان از این منطقه برای ورزش‌های زمستانی استفاده می‌کنند.

منطقه گردشگری چم آسیاب دارای چشمه های و زمین ها سرسبز بسیار زیادی می باشد. این مکان با شهرستان مسجد سلیمان 5 کیلومتر فاصله دارد

منطقه کوهستانی اندیکا

اندیکا، شهری توریستی، کوهستانی و ییلاقی در اطراف مسجدسلیمان است. این شهرستان بختیاری‌نشین و سرسبز در دنباله کوه‌های بختیاری قرار دارد و پر از دشت‌های کوچک، مناطق مرتفع و دره‌های عمیق است. هوای سالم این ناحیه شما را جذب خود می‌کند. اندیکا، منطقه گردشگری مسجدسلیمان محسوب می‌شود که طبیعت‌گردی در آن برای فصل بهار و تابستان توصیه می‌شود. با توجه به نزدیکی مسجد سلیمان و اندیکا، برخی از جاهای دیدنی ذکر شده در این مقاله بین این دو شهر مشترک است.

منطقه شکار ممنوع شو و لندر

یکی دیگر از مناطق گردشگری مسجد سلیمان، منطقه شو لندر است. در این ناحیه تقریبا ناشناخته که در زاگرس جنوبی واقع است، شکار ممنوع است. این منطقه حفاظت شده اکوسیستمی بسیار متنوع دارد و زیستگاه گونه‌های گیاهی و جانوری خاصی چون سمندر امپراتور است.

معبد بردنشانده

در ۱۶ کیلومتری مسجدسلیمان و در جاده سد شهید عباسپور، معبدی هزارساله قرار دارد. معبد برد نشانده که به ۲۸۰۰ سال پیش از میلاد و دوره هخامنشیان باز می‌گردد، معبدی روباز است. در این محل، مردم برای عبادت گرد هم جمع‌ می‌شدند و آیین مذهبی خود را به جا می‌آوردند. این جاذبه گردشگری مسجدسلیمان با نقش و نگارهای مربوط به اشکانیان، اهمیت خود را در این دوره نشان می‌دهد. ساخت این محل به صورت تخته سنگ و پلکانی است  دارای سه بخش از جمله کاخ محل اقامت رئیس، قصبه و نیایشگاه است. مجسمه هرکول به طول ۲ متر، اثر تاریخی دیگری است که در این محل قرار دارد.

تپه شهدای گمنام

تپه شهدای گمنام از جاهای دیدنی در شهر مسجدسلیمان است که مجموعه‌ای فرهنگی تفریحی به شمار می‌رود. پارک کودکان، آلاچیق‌های مناسب برای گردش، فضای سبز زیبا و دیگر چشم‌اندازهای دیدنی در کنار محل یادبود بهنام محمدی، نوجوان شهید مسجد سلیمانی، در این محل قرار دارند.

کوه کینو

در ارتفاعات زاگرس، کوهی با ارتفاع ۳۷۱۰ متر به نام کینو قرار دارد. این کوه که در میانه خوزستان و چهارمحال و بختیاری است، محل قرارگیری دریاچه‌ای پرآب به نام دریاچه تمی است. این منطقه به عنوان سکونت‌گاه ییلاقی مردمان عشایر شناخته می‌شود و شانس خرید محصولات دامی و صنایع دستی آن‌ها را به شما می‌دهد. گفتنیست که امکان بازدید از کوه کی نو در روزهای سرد سال به دلیل سرمای بیش‌ از حد، وجود ندارد.

دشت گلگیر

در جنوب مسجد سلیمان و در مسیر جاده تمبی، دشتی باصفا، پوشیده از سرسبزی، به نام دشت گلگیر قرار دارد. دشت گلگیر به عنوان یکی از جاهای دیدنی در مسجد سلیمان، به کمک چشمه جوشان خود و خواص درمانی فراوان، شما را فرا می‌خواند. این چشمه در روزهای بهاری و تابستانی خوزستان خنکا و در روزهای سرد، گرمای خود را هدیه می‌دهد.

عمارت بُنه وار

بنه وار، در بخش لالی مسجد سلیمان قرار دارد و افتخار ایل بختیاری است. عمارت بنه وار متعلق به خان‌های ایل زلقی است. این محل که در سال ۱۳۸۲ به عنوان یک اثر ملی ثبت شد، در شهر تاریخی به همین نام که دامان کوه گریوه قرار دارد، احداث شد. این شهر، از ابتدای حکومت صفویه تا پایان دوره زندیه محل حکمرانی بختیاری‌ها و طایفه آسترکی بود. بنه وار و ناحیه سردشت نزدیک دزفول از جمله آثار تاریخی در منطقه گرمسیری به جا مانده خاندان تاجمیرخان بختیاری، خلیل خان بختیاری و میرجهانگیرخان بختیاری به شمار می‌روند.

این آثار، شکوهمندی این ایل را نشان می‌دهند. در بنه‌وار، حاکم و رییس و در اطراف آن دیگر خان‌ها و روسا مستقر بودند. بازمانده‌هایی از نقاره خانه، دفترخانه، حمام‌ها، فراش خانه و … در این محل دیده می‌شود. میدان سوارکاری و چوگان، سدی برای آبرسانی به شهر و بناهای پرعظمت دیگر به زیبایی و شکوه این محل تاریخی افزوده‌اند.

تپه کلگه زرین

یکی از جاهای گردشگری مسجدسلیمان، تپه کلگه زرین است که ساخت آن به هزاره سوم قبل از میلاد برمی‌گردد. نام این اثر بازمانده از تمدن عیلامیان به معنای جایگاه قلعه طلایی یا جایگاه قوچ طلایی است. در این محل باستانی کتیبه‌ای به طول ۶ متر و عرض ۴ متر قرار دارد که مردمی با آیین ابراهیمی را نشان می‌دهد. در تپه کلگه زری آثار تاریخی دیگری از جمله حوض سنگی، تعدادی سکه، سفال و نیم تنه سنگی قرار دارد. مستندات تاریخی نشان از اهمیت این حوزه در زمان هخامنشی، اشکانیان و ساسانیان دارند. مرکز مالی هخامنشیان در این محل قرار داشته‌است.

آتشکده جاویدا (سرمسجد)

معبد جاویدا که به نام آتشکده جاویدا و صفه سرمسجد نیز شناخته می‌شود، در شمال شرقی مسجد سلیمان واقع است. بر اساس مستندات، این مکان تاریخی در قرن هفتم پیش از میلاد و به دستور یکی از پادشاهان هخامنشی احداث شده‌است و معماری آن شباهت زیادی به تخت جمشید دارد. تا حدی که برخی باستان‌شناسان آن را منبع الهام معماران تخت جمشید می‌دانند. آتشکده جاویدا بدون استفاده از ملات، به کمک سنگ‌های ۴ تا ۵ تنی ساخته‌ شده‌است و حتی تا تاریخ خلیفه عباسی، هارون الرشید و تا زمان ورود اسلام آتش آن افروخته بود. به گفته مورخان این آتشکده مقر حکومت پارس‌ها بود.